Cursisten vertellen
Rosa*

16-7-2019

Hard werken maar zo de moeite waard

Sinds een aantal weken is Rosa gestart met een traject bij Merk Hoe Sterk (MHS). Dit enkele maanden nadat ze de 8 daagse intensieve  therapie bij Psytrec had afgesloten.

De eerste indruk van de coaches loog er niet om. Zij zagen 1 hoopje ellende met holle ogen, geen goed doorbloede huidskleur, geen actie, kleding die om haar lijf slobberde en de wanhoop nabij.

Rosa voelde zich depressief, moe, passief, haar baan was ze kwijt geraakt en ze leefde in een isolement. Ze kon niet overweg met alle emoties die ze voelde. Hierdoor maakte ze zich ook schuldig aan drankmisbruik wanneer ze het allemaal even niet zag zitten.

Een bloedonderzoek werd gedaan omdat Rosa soms helemaal niet of regelmatig maar een klein beetje kon eten. De man van Rosa werkt als vrachtwagenchauffeur. Hij rijdt voornamelijk op het buitenland waardoor hij voornamelijk alleen de  weekenden thuis is. Door de weeks kan hij haar hier dus niet in begeleiden. Het bloedonderzoek wees uit dat er inderdaad een vitamine tekort was ontstaan.

MHS zette twee coaches in met hun eigen specialiteiten, maar vooral door Rosa werd hard gewerkt. Ze voldeed keurig aan opdrachten die opgegeven werden. Deze waren zoal goede voeding tot zich nemen en buitenshuis sociale contacten leggen en afspraken maken. Natuurlijk werd er door Rosa ook gewerkt aan fysieke training en aan het uiten van onverwerkte emoties met betrekking tot het rouwproces.

Al met al hard werken aan onderwerpen als grenzen, onafhankelijkheid, voor jezelf durven opkomen, om hulp vragen als het nodig is (b.v. bellen met je coach als het even niet gaat), durven voelen en hier uiting aangeven. Na 3 sessies was er al een grote stap voorwaarts gemaakt in haar conditie en ook haar eetgewoonten waren verbetert. Zo heeft Rosa zelfs op Koningsdag vrijwilligerswerk kunnen doen, en daar plezier aan beleven.

MHS  kijkt naar alle factoren die invloed kunnen hebben op het welzijn van de cliënt, waarbij het gezin een belangrijke partij is en actief wordt betrokken bij het traject.

Factoren die bij deze cliënt aan de orde zijn:

*  eenzaamheid    *  slechte voeding/zelfzorg    *  geen werk    *  fysieke klachten    *  onverwerkte emoties

*  mentaal uitgeput zijn    *  geen sociale contacten    *  geen zingeving

Meestal wanneer er gelijktijdig op een aantal punten actie wordt ondernomen dan volgen de overige punten als vanzelfsprekend.

Buiten het intensieve contact met de cliënt is er natuurlijk het contact en het gesprek aangaan met de familie en/of gezin. Gesprekken die gaan over de veranderingen die bij de cliënt hebben plaatsgevonden en hoe de familie hiermee kan omgaan.

Zo hadden wij afgelopen week contact met de man van Rosa. Hij reageerde heel positief op de veranderingen, want nu kon hij met een gerust hart aan zijn werkweek beginnen. Ook was hij niet meer bang om naar huis te gaan en haar in haar slechte doen aan te treffen. Ze doen weer leuke dingen samen en hebben het weer gezellig met elkaar.

Bij diverse trajecten geven de coaches de cliënt de opdracht om iets te maken wat de boosheid symboliseert. Uiteindelijk is het de bedoeling om symbolisch afscheid te nemen van deze boosheid met een afscheidsritueel. Meestal zijn de coaches heel erg gewenst om het afscheidsritueel bij te wonen. Ze kunnen dan ter ondersteuning enkele woorden wisselen met de cliënt.

Zo ook bij het traject met Rosa, waarbij ze iets had gemaakt wat haar boosheid op de dader die dit alles heeft veroorzaakt symboliseerde. Voor het afscheidsritueel had Rosa geheel onverwachts tegen haar coach gezegd “eigenlijk wil ik dit laatste stukje met mijn man doen en dit samen afsluiten”.

Als ze het gesprek hervatten na het afscheidsritueel, vraagt de coach aan Rosa en haar man om in 1 woord terug te geven wat zij van dit coaching-gesprek vonden. Rosa komt met woord “Gemoedelijk”, en haar man sluit het af met het woord “Dankbaar”.

Natuurlijk kan de coach niet achterblijven met nog een reactie van haar kant; Chapeau Rosa, geweldig om jou weer terug te zien komen wetend wat JIJ wil, en je eigen keuzes makend zonder je afhankelijk van anderen op te stellen. Ze begint helemaal te glunderen en groeit van trots, ook haar man begint te glunderen en zichtbaar blij met de stappen die Rosa al heeft gezet.

Als coaches van MHS zeggen wij “ONTVANG” al deze complimenten maar! Ook al heb je nog lang niet alle stappen gezet die nodig zijn om het helemaal los te kunnen laten, het begin van je weg is er en geniet van het inkleuren zoals jij dat wil.

Wordt vervolgd!

*deze naam is gefingeerd

Hoe een slechte ademhaling tal van lichaamsprocessen kan verstoren. 

We doen het ons hele leven lang, duizenden keren per dag: ademhalen. Maar we doen het niet altijd even goed, zeker niet in stressvolle tijden. Volgens fysioloog dr. Hans Keizer hebben we veel belang bij een goede ademhaling: het brengt ons mentaal en fysiek in balans. Negen vragen over ademhalen.

Wat te doen tegen somberheid? ‘Pillen hebben vaak geen zin’

Somberheid vormt een van de grootste gezondheidsrisico’s ter wereld. Geschat wordt dat er wereldwijd zo’n 350 miljoen mensen aan lijden. Volgens GZ-psycholoog en auteur Bjarne Timonen kunnen we op een natuurlijke manier uit het dal klimmen. Hij schreef het boek De leefstijlgids tegen somberheid.

Waarom komen depressieve gevoelens zo veel voor?

“Doordat wij op een onnatuurlijke manier leven. De huidige maatschappij stelt hoge eisen aan ons. Wijzelf ook. Daardoor hebben we veel stress. We slapen niet genoeg. We bewegen te weinig. En we eten ongezond. Als we onszelf al even rust gunnen, doen we dat voor de televisie. Ons hoofd staat altijd aan.”

Maar depressie is toch een ziekte? Daar moet je antidepressiva voor slikken?

“Depressie is inderdaad een ernstige aandoening. Het is een glijdende schaal. Iedereen heeft weleens last van een dipje. Als dat langer aanhoudt dan een paar dagen is er iets aan de hand dat de somberheid in stand houdt. Dan kan zo’n dipje uitmonden in een depressie.”

“In heel ernstige gevallen zijn antidepressiva nodig ter ondersteuning van therapie. Daar zijn ze ook voor ontworpen. In zeker de helft van de gevallen hebben pillen geen zin. Ze hebben bovendien vaak vervelende bijwerkingen. Ze dempen ook alleen maar de symptomen. Zodra je ermee stopt, komen de depressieve gevoelens terug als je niets aan de oorzaak van die gevoelens gedaan hebt.”

En die oorzaak moeten we zoeken in de manier waarop we leven?

“Ja. Depressieve gevoelens hebben vaak met gedrag te maken: we denken negatief over onszelf. En we leven ongezond. Alcohol heeft bijvoorbeeld effect op onze stemming. Roken en te weinig bewegen ook. Wanneer je beweegt, maak je namelijk serotonine en dopamine aan. Dezelfde stoffen die in het brein worden verhoogd wanneer je antidepressiva slikt.”

“Ook wordt het makkelijker om nieuwe verbindingen in het brein te leggen. Datzelfde gebeurt als je mediteert. Daarom is de combinatie van dit soort leefstijlaanpassingen met cognitieve gedragstherapie ook zo goed. Je kunt er oude gewoonten mee doorbreken en nieuwe gewoonten mee aanleren.”

Welke dingen kunnen we nog meer doen tegen een dip?

“Mediteren dus. Of mindfulness. Daarvoor hoef je echt niet op een kussen te gaan zitten. Loop een ommetje na het eten. Of maak muziek. Ga niet ‘ontspannen’ voor de televisie of Netflix. Dat is geen effectieve manier van ontspannen. Je hoofd blijft ervan in de ‘aan-stand’ staan. Het is belangrijk om af en toe alleen maar even te zijn in plaats van te doen.”

In je boek noem je koud afdouchen ook als tip. Waarom helpt dat?

“Koud water na een warme douche verhoogt het gehalte noradrenaline in je bloed, een hormoonstof die bij depressie verlaagd is. Het zorgt voor een betere concentratie en alertheid. En voor een fit gevoel. Het is even wennen om de laatste minuut de warme kraan helemaal dicht te draaien. Maar ik weet uit ervaring: het is verslavend lekker.”

Waarom is compassie zo’n sterk middel tegen een dip?

“Wie depressieve gevoelens heeft, is vaak erg met zichzelf bezig. Op een negatieve manier. Om dat te doorbreken is zelfcompassie belangrijk. Maar ik zie bij patiënten dat compassie met anderen ook erg goed werkt. Door anderen te helpen, bijvoorbeeld middels vrijwilligerswerk, verleg je de focus naar de ander. Dat geeft adempauze.”

“Bovendien geeft het een goed gevoel om iets voor een ander te kunnen betekenen. Dat draagt bij aan een positiever zelfbeeld.”

Hoe kan het dat ongezond eten ons humeur beïnvloedt?

“Van ongezonde transvetten in koek en frituurproducten is bekend dat ze bijdragen aan een sombere stemming. Dat komt doordat ze de ontstekingswaarden in het bloed verhogen. Eiwitten die daarbij vrijkomen, kunnen bepaalde processen in het brein verstoren.”

Is het omgekeerde ook waar?

“Ja. Met gezonde voeding zoals vezelrijke producten, groenten, vette vis, noten en zaden gaan de ontstekingswaarden naar beneden. En dat zorgt voor een beter humeur.” 

Nog meer tips?

“Veel naar buiten voor genoeg daglicht en vitamine D en wekelijks een half uur de natuur in. Uit onderzoek blijkt dat een half uur ‘natuursnuiven’ leidt tot een significant lagere bloeddruk en minder depressieve gevoelens.”

“En slaap voldoende. Je kunt nog zo gezond leven, als je niet goed slaapt, heeft het allemaal geen effect.”

Kunnen mensen op deze manier van hun depressie afkomen?

“Ik zie in de praktijk vaak dat mensen die kleine leefstijlaanpassingen maken in hun leven, positievere gedachten krijgen. Daardoor komen sommige mensen volledig van hun depressie af. Voor de meeste anderen geldt dat hun depressie veel makkelijker te behandelen is in combinatie met cognitieve gedragstherapie.”

“Wat mij betreft zou de zorg zich dus niet enkel moeten richten op het veranderen van gedachten, maar ook op het veranderen van gedrag. Voor mijn boek heb ik honderden wetenschappelijke artikelen gelezen. Daarop is mijn boek gebaseerd. Met leefstijlveranderingen kun je ontzettend veel bereiken.”

Bjarne Timonen is GZ-psycholoog. In februari verscheen zijn boek De Leefstijlgids tegen somberheid.

*Bron: NU.nl

Nos.nl

 Zorgen om pgb: ‘Kwart kan geen gespecialiseerde hulp inkopen’  

Het persoonsgebonden budget (pgb) is voor veel mensen niet voldoende om de kosten te dekken. Een kwart van de mensen die reageerden op een enquête van belangenorganisaties MantelzorgNL en Per Saldo kan nu geen gespecialiseerde hulp inkopen.

Mensen die zorg nodig hebben, kunnen bij de gemeente een persoonsgebonden budget aanvragen. Met het geld kunnen ze zelf de benodigde hulp inkopen en daardoor zelfstandig blijven wonen. De gemeenten mogen zelf de tarieven bepalen, maar volgens veel pgb-houders zijn deze tarieven te laag.

“Als mensen gespecialiseerde hulp nodig hebben, staat daar een tarief tegenover van 20 of 22 euro. Daar kun je geen goede hulpverleners van betalen. En voor mensen die je in dienst wilt nemen, wordt alleen het minimumloon vergoed”, vertelt directeur Aline Molenaar van Per Saldo, de landelijke vereniging van budgethouders.

Eigen zak

Volgens Molenaar is het vaak niet mogelijk om hulpverleners die uit het pgb betaald worden een loonsverhoging te geven. Die mensen gaan dan niet meer bij mensen thuis werken omdat ze ergens anders meer geld kunnen verdienen. “Je hebt dan natuurlijk de keus om de loonsverhoging uit eigen zak te betalen, maar wie kan dat?”

Alternatief voor de pgb-houders is om de hulp in te roepen van familie of vrienden. Voor deze zogenoemde mantelzorgers wordt er op 1 mei een symbolisch bedrag van 141 euro per maand ingevoerd. Het idee is dat mensen dan geen zorgovereenkomst meer hoeven af te sluiten.

Op de vingers tikken

Volgens MantelzorgNL en Per Saldo is het nog onduidelijk of de pgb-houders ook nog het recht op de uitkering voor het minimumloon houden.

Per Saldo wil dat de minister de gemeente op de vingers gaat tikken. “De gemeenten mogen de tarieven weliswaar zelf vaststellen, maar in de wet staat dat het wel tarieven moeten zijn waarmee de zorg ingekocht kan worden. Wij constateren dat mensen in de problemen komen”, zegt Molenaar.

*Bron: NOS.nl

WWW.NU.NL

Hoe Stress en nachtmerries invloed hebben op elkaar. 

Nachtmerries komen vaker voor bij mensen met ernstige psychiatrische aandoeningen, PTSS, schizofrenie en borderline. Maar ook een veel voorkomende klacht als stress hangt samen met nachtmerries. Hoe zit dat?

We spreken klinisch psycholoog Annette van Schagen, die onderzoek doet naar nachtmerries. Ook psychiater en psychoanalyticus Marc Hebbrecht leggen we deze kwestie voor, net als klinisch psycholoog Ada de Boer, die mensen met nachtmerries begeleidt.

Tanden die in kruimels uiteenvallen, vastzitten in een zinkende auto of achterna worden gezeten. Stuk voor stuk nachtmerries. Hebbrecht: “Een nachtmerrie, die vooral plaatsvindt tijdens de remslaap zien we als een extreem negatief, levendig verhaal dat gepaard gaat met hevige emoties als angst, boosheid, walging, afgunst of verdriet.”

Dat is iets anders dan een kwade droom of angstaanval. “Van een nachtmerrie word je wakker omdat je lijf in staat van paraatheid komt en je ademhaling en hartslag versnellen. Bij een nare droom is dat niet zo”, legt Hebbrecht uit.

Van Schagen: “En een angstaanval bestaat niet uit een verhaal. Bovendien gaan mensen om zich heen slaan en schreeuwen, terwijl je bij een nachtmerrie juist bent verlamd. Je maakt dan geen geluid en beweegt niet.”

Stress kan een nachtmerrie veroorzaken

Nachtmerries kunnen samenhangen met stress, weten Hebbrecht en Van Schagen. “Dat werkt twee kanten op: stress kan een nachtmerrie veroorzaken, maar een nachtmerrie kan ook stress teweegbrengen.”

“Ben je overdag bijvoorbeeld meer gespannen door taken die je nog moet doen, dan wordt een alarmnetwerk in je brein geactiveerd om je hieraan te herinneren. De kans is groot dat die herinneringen in de nacht naar voren komen en gekoppeld worden aan angstige beelden”, vertelt de klinisch psycholoog.

Een nachtmerrie kun je, net als een droom, zien als een mix van beelden van wat je hebt meegemaakt, wat je hebt gezien en je fantasie. Tijdens je remslaap spelen je hersenen die beelden af als een film.

Niet iedereen krijgt een nachtmerrie tijdens een drukke werkweek of stressvolle verhuizing. Van Schagen: “Er zijn verschillende manieren om stress te verwerken. Het brein van sommige mensen is hier ontzettend goed in, door aanleg en mogelijk ook door opvoeding en invloed van de omgeving. Anderen kunnen dat een stuk slechter.”

“Zo weten we dat stress in de kindertijd de ontwikkeling van het brein beïnvloedt. Een van de gevolgen is dat het stress daardoor minder goed kan hanteren. En mensen die slechter met stress kunnen omgaan, kunnen gemakkelijker een nachtmerrie krijgen.”

Een nachtmerrie kan iemand uitputten

Tegelijkertijd werkt het dus ook andersom: nachtmerries vergroten de kans op stress en spanning. Hebbrecht: “Ze verstoren de slaap, waardoor je overdag minder uitgerust bent.”

Verstoring van je nachtrust blijkt per definitie stress op te leveren: “Slaap is namelijk belangrijk voor onze fysieke en mentale gezondheid. Tijdens je slaap reguleer je emoties en verwerk je emotionele gebeurtenissen. Wordt dit verstoord door een nachtmerrie, dan krijgt je brein niet de kans om andere momenten te verwerken.”

Die angstige beelden tijdens je slaap kunnen dan ook uitputtend zijn, meldt Van Schagen. “Je wordt door iets geplaagd waar je geen controle over hebt. Mensen worden vaak bang om te gaan slapen en stellen dat uit. Dit kan zorgen voor een voortdurend hoog stressniveau.”

Een onderzoek dat is gepubliceerd in het academisch tijdschrift Dreaming, uitgegeven door de wetenschappelijke organisatie American Psychological Association, toont ook aan dat het frequent terugkeren van nachtmerries leidt tot een verminderde stresstolerantie.

Het is als het ware een vicieuze cirkel. Van Schagen: “Hoe meer nachtmerries je hebt, hoe intenser ze zijn, hoe slechter je slaapt, hoe beroerder je je voelt en hoe minder goed je stress kunt hanteren. Dat zorgt weer voor een toename van nachtmerries, en zo begint het riedeltje opnieuw.”

Een nachtmerrie als mentale check

Lang niet alle nachtmerries betekenen overigens onheil, benadrukt Hebbrecht. “Ze komen veel voor en zelfs meer bij degenen met de beste slaap. Nachtmerries zijn meestal voorbijgaande verschijnselen, die een functie vervullen bij het verwerken van emoties die verbonden zijn met negatieve levenservaringen.”

“Over het algemeen hoeven mensen pas hulp te zoeken als ze maanden- of zelfs jarenlang aanhoudend geteisterd worden door nachtmerries. En dan is stress vrijwel nooit de oorzaak, maar bijvoorbeeld een psychische aandoening of een trauma”, vertelt Hebbrecht.

Heb je nachtmerries tijdens een stressvolle periode, dan hoef je dus ook bijna nooit aan de bel te trekken. “Meestal is het vrij onschuldig en gaan de nachtmerries over zodra de stressvolle periode voorbij is”, legt De Boer uit, die vooral mensen behandelt die al meer dan tien jaar last hebben van nachtmerries.

Ze vervolgt: “Als de nachtmerrie blijft bestaan, terwijl de stress over is, dan kan een nachtmerrie een gewoonte zijn geworden. In dat geval kan een deskundige helpen om van de herhalende nachtmerrie af te komen.”

Een nachtmerrie kun je vooral zien als mentale check, vindt Van Schagen. “Vaak genoeg is er niets aan de hand, maar het kan een stresssignaal zijn. Dan is het wel goed om iets aan je stressniveau te doen. Dat verkleint ook de kans op chronische stress én terugkerende nachtmerries.­”

Bron: www.nu.nl